الأربعاء، 13 نوفمبر 2013


تكايه‌ دووربكه‌وه‌ له‌ خواردنى په‌تاته‌يه‌ كه‌ره‌نگى سه‌وزي تێدابێ 

زۆرجار ئێمه‌ ره‌نگى سه‌وز له‌سه‌ر هه‌ندێ شوێنى گرۆى په‌تاته‌ ده‌بينين , له‌وانه‌يه‌ خه‌ڵكانێك به‌ ئاساييان وه‌رگرتبى , به‌ڵام له‌ راستيدا هه‌بوونى ئه‌و دياده‌يه‌ ترسناكه‌ و ژه‌هراويه‌ , ئه‌ويش ماناى هه‌بوونى ماده‌ى سۆلانينه‌ كه‌ مرۆڤ تووشي ژه‌هراوي بوون ده‌كات .
په‌تاته‌ له‌كاتى گه‌شه‌يدا ئه‌و ماده‌يه‌ به‌شێوه‌يه‌كى سروشتى به‌رهه‌م دێنێ بۆ خۆپاراستن له‌ زيانى كه‌روو و مێرووى زيانبه‌خش , به‌تايبه‌تى له‌سه‌ر ڕه‌گ و گه‌ڵاكان دروستى ده‌كات , به‌ڵام ئه‌وكاته‌ بڕه‌كه‌ى 0,2 ملگم له‌ بۆ گرامێك ,به‌ڵام كاتێ بڕه‌كه‌ى زۆر ده‌بێت و ده‌گاته‌ 1 ملگم له‌بۆ گم به‌تايبه‌تى له‌وكاته‌ى كه‌تيشكى رۆژ زۆر لێي ده‌دات , بۆيه‌ له‌ كاتى خواردنى له‌لايه‌ن مرۆڤه‌وه‌ زيانى پێ ده‌گات , ئه‌ويش به‌ ژه‌هراوي بوونه‌ , نيشانه‌كانى زياتر دواى 8-12 كاتژمێر له‌ خواردنى ده‌رده‌كه‌وێ , جاريش هه‌يه‌ دواى نيو كاتژمێر ده‌رده‌كه‌وێ , ئه‌ويش به‌ ده‌ركه‌وتني سه‌رئێشه‌و رشانه‌وه‌ و هێڵنج هاتن و قوڕگ سووتانه‌وه‌ و گرژبوونى گه‌ده‌ و به‌رزبوون و نزمبوونه‌وه‌ى پله‌ى گه‌رماى له‌ش و جابۆيه‌ له‌ حاله‌تى وا به‌ زووترين كات بچينه‌ بنكه‌يه‌كى نه‌خۆشخانه‌ .
بۆ دووركه‌وتنه‌وه‌ له‌و جۆره‌ كاره‌ مه‌ترسيدارانه‌
1- پێويسته‌ په‌تاته‌ى ره‌نگ سه‌وز نه‌كڕين گه‌ر هه‌شمان بوو بۆ خواردن به‌كارى نه‌هێنين و فڕێي ده‌ين .
2- واباشه‌ هه‌موو په‌تاته‌يه‌ك به‌ چه‌قۆ سپي بكه‌ين واته‌ توێكڵه‌كه‌ى بكڕێنين .
3- وه‌كوڵاندنى په‌تاته‌ بۆ پله‌ى گه‌رماى 170 س